Zasada Pięciu przemian.

Teoria Pięciu Przemian (Zasada Pięciu Przemian) jest w Tradycyjnej Medycynie Chińskiej drugim obok teorii Yin i Yang systemem opisującym wszystko, co dzieje się zarówno we Wszechświecie, jak i w mikrokosmosie, jaki stanowi człowiek. Wg filozofii chińskiej człowiek jest częścią natury i podlega jej prawom, a jego organizm jest odbiciem Wszechświata. Teoria Pięciu Przemian mówi o wszechobecnej zasadzie ruchu, zmianach następujących cyklicznie i wzajemnym przenikaniu wszystkich elementów Wszechświata. Najlepszą ilustracją tej teorii jest następowanie po sobie kolejnych pór roku: wiosna, lato, późne lato, jesień, zima, które odpowiadają kolejno przemianom: Drewno, Ogień, Ziemia, Metal, Woda. Przemiany tworzą dynamiczną równowagę będącą wynikiem nieustannej zmienności.

Pięć przemian opisuje wszystkie procesy zachodzące cyklicznie, oprócz pór roku są to: pory dnia, fazy życia, narządy człowieka, emocje, smaki, kolory, produkty spożywcze itd.

Każdy z nas składa się z innych proporcji 5 żywiołów, z czego zazwyczaj jeden jest dominujący.

Gotowanie wg Pięciu Przemian to wykorzystanie powyższej koncepcji filozoficznej dla zrównoważenia energetycznego potraw. Posiłki przygotowane wg 5 Przemian są:

• łatwiej strawne
• smaczniejsze
• umożliwiają przyswojenie wszystkich składników pokarmowych
• a wszystkie narządy są dobrze odżywione

Równowaga energetyczna to podstawowy element w medycynie chińskiej, gdyż zapewnia ona zdrowie ciała i ducha.

Odżywianie zgodne z Teoria Pięciu Przemian jest dostosowane do pór roku.

Prawidłowa dieta powinna uwzględniać termiczne działanie produktów oraz być dostosowana do pór roku i klimatu, w jakim żyjemy.

W naszej strefie klimatycznej nie służy nam zbytnie ochładzanie się nawet latem, a zimą i jesienią zdecydowanie należy unikać potraw ochładzających. Najkorzystniejsze dla organizmu są potrawy gotowane spożywane na ciepło. Szczególnie ważne jest to w przypadku wegetarian.

Styl życia zgodny z porami roku jest w Tradycyjnej Medycynie Chińskiej jednym z podstawowych warunków zachowania siły życiowej i zapobiegania chorobom.

Gotowanie wg Pięciu Przemian pozwala również na dostosowanie posiłków do naszych cech indywidualnych i nauczy nas wybierania dla siebie odpowiednich potraw.

Symbolami żywiołów są Drzewo, Ogień, Ziemia, Metal i Woda. Odpowiada im pięć smaków. Do produktów kwaśnych należy kefir, jogurt, biały ser, mąka, drób, kwaśne owoce, pomidory, białe wino. Smak gorzki mają np. orzechy włoskie, czerwone wino, kawa, herbata, kasza gryczana, papryka słodka, tymianek, bazylia. Do grupy słodkiej zalicza się groch, ziemniaki, marchew, słodkie owoce, orzechy laskowe, miód, jaja. Ostre są m.in. ryż, cebula, czosnek, kalafior. Grupa słona to np. ryby morskie, sól, wieprzowina, sery pleśniowe, wędliny, zimna woda.

Zakazane są:
cukier, słodkie mleko, tłuszcze zwierzęce, wędzone mięso, duże ilości produktów z grupy smaku kwaśnego.

Wskazane są:
ciepła woda, słodkie owoce, marchew, dynia, chude mięso i ryby, ziarna słonecznika, groch, oliwa z oliwek, zielona herbata.

Zalety:
Poprawia przemianę materii, nie wymaga liczenia kalorii ani sprawdzania indeksu glikemicznego. Zapewnia odpowiednie ilości witamin i minerałów. Korzystnie wpływa na zdrowie.

Wady:
Trzeba się nauczyć sposobu łączenia smaków.

Przykładowe menu:

• śniadanie: talerz gęstej zupy jarzynowej na chudym mięsie z dużą ilością pieprzu, imbiru, dojrzały owoc
• obiad: makaron z pikantnym sosem mięsno-jarzynowym, kapusta duszona na oliwie
• kolacja: brązowy ryż przyprawiony curry, ćwierć ugotowanego na półtwardo kalafiora